شايد پيش خود فكر كنيم كه تنها در صورتي مي‌توانيم بگويم عقد، كه تعهدي و يا توافقي براي ايجاد موضوعي به صورت مثبت انجام شود. مثلا انعقاد عقد بيع كه با تحويل مبيع و گرفتن ثمن محقق مي‌شود. اما جالب اين است كه در قانون مدني فسخ عقد نيز يك نوع عقد محسوب مي‌شود كه به آن اقاله گفته مي‌شود در حالي كه هيچ معامله جديدي محقق نشده است بلكه معامله قبلي كه صورت گرفته است فسخ و منحل شده است. در اين مقاله به اين نوع از عقد مي‌پردازيم.

 

براي دريافت مشاوره حقوقي مي توانيد با متخصصين و وكلاي با تجربه وكيل دات كام با شماره 02166419012 تماس بگيريد.

 

منبع : اقاله چيست

تعريف و ماهيت اقاله

طبق قانون توافق طرفين عقد بر انحلال عقد و زوال آثار آن در آينده است.

اثر اقاله فسخ عقد است نه معامله‌اي جديد منتها فسخ، فقط انحلال عقد نيست بلكه زوال آثار عقد نسبت به آينده نيز هست. بدين معنا كه با انحلال دو جانبه عقد نه تنها عقد فسخ مي‌شود بلكه آثاري هم كه مي‌توانست در آينده داشته باشد نيز زائل مي‌شود.

بعضي‌ها گمان مي‌كنند اقاله نوعي ايقاع محسوب مي‌شود ( ايقاع يعني برهم زدن يك طرفه معامله) در حاليكه چنين نيست و عقد محسوب مي‌شود.

اقاله به تراضي طرفين واقع مي‌شود پس ركن اصلي عقد را با خود دارد.

توصيه مي‌كنيم مقاله فسخ قرارداد را مطالعه نماييد.

توصيه مي‌كنيم مقاله مستثنيات اقاله را مطالعه نماييد.

 

شرايط صحت اقاله

براي اينكه اقاله صورت گرفته صحيح باشد بايد شرايط ذيل را داشته باشد:

۱- لزوم تراضي:

وقوع اقاله تشريفات خاصي ندارد و به همين اندازه كه دو طرف درباره انحلال قرارداد به توافق برسند، واقع مي‌شود خواه وسيله اعلام اراده لفظ باشد يا عمل باشد.

۲- اهليت و جواز تصرف:

دو طرف عقد بايد هنگام تراضي براي وقوع اقاله اهليت تصرف در اموال خود را داشته باشند. پس اگر بعد از وقوع معامله يكي از دو طرف ديوانه شود ديگر اهليت تصرف در اموال خود را ندارد لذا طرف مقابل براي انجام انحلال دو جانبه عقد بايد با قيم وي به توافق و تراضي برسد.

۳- شرط فزوني و كاستي:

طبيعت اقاله بدين شكل است كه براي انحلال عقد تاسيس شده به همان صورت اقاله شود و در عوض معامله بدون كم و زياد شدن به دو طرف بازگردد، البته تغييرهاي جزئي در عرف قابل چشم پوشي است.

۴- موضوع آن معلوم و معين باشد:

موضوع اقاله بايد براي طرفين معين و معلوم باشد پس نمي‌توان يكي از چند معامله معلوم را به نحو مردد بر هم زد.

 

تلف عوض معامله

اگر يكي از دو عوض يا هر دو از بين رفته است آيا اقاله ممكن است!؟ ( تلف عوض هم به معناي اين است كه مال از بين رفته باشد و هم به معناي اينكه يك طرف مال را به ثالث انتقال داده باشد.)

طبق قانون تلف عوض مانع اقاله نيست منتهي بايد بررسي كرد مالي كه تلف شده است مثلي است يا قيمي. اگر مثلي است، مثل آن بايد پرداخت شود و اگر قيمي است، قيمت آن بايد پرداخت شود.

توصيه مي‌كنيم مقاله مال و اموال را مطالعه نماييد.

 

انحلال عقد و بازگشت آثار آن

انحلال، فسخ قرارداد نسبت به آينده است و در گذشته اثري ندارد بدين معنا كه وقتي دو طرف تراضي به اقاله مي‌كنند آثار آينده را در برمي‌گيرد و مربوط به زمان عقد تا اقاله نمي‌شود. مثلا اگر خريدار ملكي قبل از اقاله بيع با فروشنده آن را به ديگري اجاره دهد، اقاله به قرارداد اجاره صدمه نمي‌زند و اجاره به قوت خود باقي است چون در زماني كه خريدار ملك را اجاره داده، مالك آن بوده است و حق هرگونه تصرف در آن را داشته است. همچنين در زمان اقاله فروشنده‌ آگاه به قرارداد اجاره شده است و با علم به قرارداد اجاره توافق به بر هم زدن آن كرده است.

منافعي كه از لحظه انعقاد عقد تا لحظه اقاله به دست آمده، براي خريدار است؛ زيرا در آن زمان مالك بوده است. اگر منفعت از اصل مال جدا بشود مثل ميوه درخت، اجراي اين قاعده مشكلي ايجاد نمي‌كند؛ اما اگر منفعت از اصل جدا نشود مثلا قيمت كالا گران شود، اجراي اين قاعده با مشكل رو به رو مي‌شود.

حكم قانون تكميلي است نه امري، پس دو طرف مي‌توانند درباره‌ منافع حادث شده چنان كه مي‌خواهند تراضي كنند.

مقرره تكميلي

البته قانون در مقرره‌اي ديگر بيان كرده است كه اگر مالك بعد از عقد در مال مورد معامله تصرفاتي انجام دهد كه باعث افزايش بهاي آن مال بشود مي‌تواند در زمان اقاله مقدار قيمتي كه به سبب عمل او زياد شده است را بگيرد.

اين مقرره هم تكميلي است و طرفين مي‌توانند همان ثمن را رد و بدل كنند بدون اضافه‌ قيمت پس همه چيز بستگي به توافق طرفين دارد.

براي دريافت اطلاعات بيشتر در خصوص اقاله، به كانال تلگرام حقوقي وكيل دات كام مراجعه نماييد. كارشناسان مركز مشاوره حقوقي وكيل دات كام نيز آماده‌اند تا با ارائه خدماتي در زمينه مشاوره حقوقي تلفني وكيل دات كام به سوالات شما عزيزان پيرامون اقاله پاسخ دهند.

 

براي دريافت مشاوره حقوقي مي توانيد با متخصصين و وكلاي با تجربه وكيل دات كام با شماره 02166419012 تماس بگيريد.

 

 

سوالي داريد؟ با ما تماس بگيريد

تماس با برترين مشاوران در سراسر كشور از 8 صبح الي 12 شب حتي ايام تعطيل

شماره تماس :66419012-021

 

 

 

وكيل دات كام بهترين راه حل براي مشكلات حقوقي شما

 

 

 

 

منبع : اقاله چيست